Physics

หม้อแปลงไฟฟ้าคืออะไร? หัวใจสำคัญของระบบไฟฟ้า

หม้อแปลงไฟฟ้า เปรียบเสมือนหัวใจสำคัญของระบบไฟฟ้า เปรียบเสมือนกลไกที่เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าจากรูปแบบหนึ่งไปสู่อีกรูปแบบหนึ่ง ทำหน้าที่แปลงแรงดันไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า หรือทั้งสองอย่างพร้อมกัน โดยไม่เปลี่ยนแปลงความถี่ของไฟฟ้า

บทความนี้ จะพาทุกท่านไปรู้จักกับหม้อแปลงไฟฟ้า หลักการทำงาน ประเภท และบทบาทสำคัญของหม้อแปลงในระบบไฟฟ้า

หลักการทำงานของหม้อแปลงไฟฟ้า

หม้อแปลงไฟฟ้า ทำงานบนหลักการของแม่เหล็กไฟฟ้า ประกอบด้วยแกนเหล็กอ่อนพันขดลวดปฐมภูมิและขดลวดทุติยภูมิ เมื่อจ่ายไฟฟ้ากระแสสลับเข้าที่ขดลวดปฐมภูมิ จะเกิดสนามแม่เหล็กแปรผัน สนามแม่เหล็กนี้จะเหนี่ยวนำแรงดันไฟฟ้าไปยังขดลวดทุติยภูมิ

ประเภทของหม้อแปลงไฟฟ้า

หม้อแปลงไฟฟ้า สามารถจำแนกประเภทได้ตามการใช้งาน ดังนี้

1.หม้อแปลงไฟฟ้ากำลัง (Power Transformer): ใช้แปลงแรงดันไฟฟ้ากำลังสูง นิยมใช้ในระบบส่งกำลังไฟฟ้า

2.หม้อแปลงไฟฟ้าหม้อจ่าย (Distribution Transformer): ใช้แปลงแรงดันไฟฟ้ากำลังสูงให้เป็นแรงดันไฟฟ้าแรงต่ำ นิยมใช้ในระบบจ่ายไฟฟ้าภายในบ้าน อาคาร

3.หม้อแปลงไฟฟ้าวัด (Instrument Transformer): ใช้แปลงค่ากระแสไฟฟ้าหรือแรงดันไฟฟ้าให้เหมาะสมกับเครื่องวัด

4.หม้อแปลงไฟฟ้าแยก (Isolation Transformer): ใช้แยกวงจรไฟฟ้าออกจากกัน ป้องกันไฟฟ้ารั่ว

บทบาทสำคัญของหม้อแปลงไฟฟ้า

หม้อแปลงไฟฟ้า มีบทบาทสำคัญในระบบไฟฟ้า ดังนี้

  • แปลงแรงดันไฟฟ้า: แปลงแรงดันไฟฟ้ากำลังสูงให้เป็นแรงดันไฟฟ้าแรงต่ำ เหมาะกับการใช้งานทั่วไป
  • ส่งกำลังไฟฟ้า: ส่งกำลังไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าไปยังผู้ใช้ โดยสูญเสียพลังงานไฟฟ้าต่ำ
  • จ่ายไฟฟ้า: จ่ายไฟฟ้าให้กับบ้าน อาคาร และสถานประกอบการ
  • วัดค่าไฟฟ้า: แปลงค่ากระแสไฟฟ้าหรือแรงดันไฟฟ้าให้เหมาะสมกับเครื่องวัด
  • แยกวงจรไฟฟ้า: แยกวงจรไฟฟ้าออกจากกัน ป้องกันไฟฟ้ารั่ว

สรุป

หม้อแปลงไฟฟ้า เปรียบเสมือนหัวใจสำคัญของระบบไฟฟ้า ทำหน้าที่แปลงพลังงานไฟฟ้า ส่งกำลังไฟฟ้า จ่ายไฟฟ้า วัดค่าไฟฟ้า และแยกวงจรไฟฟ้า หม้อแปลงไฟฟ้า มีหลากหลายประเภท ใช้งานแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับความต้องการ หม้อแปลงไฟฟ้า เป็นอุปกรณ์สำคัญ ที่ช่วยให้ระบบไฟฟ้าทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และมั่นคง