เราเดินทางเร็วกว่าแสงได้ไหม
การเดินทางเร็วกว่าแสง เป็นแนวคิดที่น่าตื่นตาตื่นใจ ดึงดูดความสนใจของมนุษย์มายาวนาน เปรียบเสมือนการก้าวข้ามขีดจำกัดของจักรวาล เดินทางไปยังดินแดนอันไกลโพ้นที่ไม่เคยสัมผัส
อะไรเดินทางเร็วที่สุดในจักรวาล
ณ ตอนนี้ สิ่งที่เดินทางเร็วที่สุดในจักรวาลที่เราทราบแน่ชัดคือ แสง เนื่องจากแสงในสุญญากาศ มีความเร็ว 299,792,458 กิโลเมตรต่อวินาที หรือประมาณ 1080 ล้านกิโลเมตรต่อชั่วโมง ซึ่งเร็วมากจนยากจะจินตนาการ ตัวอย่างเช่น แสงสามารถเดินทางรอบโลกได้ 7 รอบ ในเวลาเพียง 1 วินาที
อย่างไรก็ตาม ยังมี วัตถุ บางประเภทที่เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว ใกล้เคียง แสง เช่น:
- ยานสำรวจอวกาศปาร์คเกอร์ โซลาร์ โพรบ: ยานอวกาศที่มุ่งหน้าสู่ดวงอาทิตย์ ปัจจุบันมีความเร็วสูงสุด 163 กิโลเมตรต่อวินาที
- พลาสมาที่ถูกขับออกมาจากหลุมดำ: นักดาราศาสตร์เคยตรวจพบพลาสมาที่พุ่งออกมาจากหลุมดำในกาแลคซีอื่น เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 9,650,000 กิโลเมตรต่อวินาที
- อนุภาคบางชนิด: อนุภาคบางชนิด เช่น นิวตริโน สามารถเคลื่อนที่ด้วยความเร็ว ใกล้เคียง แสง ขึ้นอยู่กับสภาวะแวดล้อม
แต่ อนุภาคเหล่านี้ ไม่ถือว่า เดินทางเร็วกว่าแสง เพราะความเร็วของมันจะลดลงเมื่ออยู่ในสสาร ทว่าทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไปของ อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ชี้ไปว่าการเดินทางเร็วกว่าแสงนั้นเป็นไปไม่ได้ เพราะขัดต่อกฎพื้นฐานของฟิสิกส์
ทำไมถึงเป็นไปไม่ได้?
- ความเร็วแสง คือ ขีดจำกัดสูงสุด ของจักรวาล ทุกสิ่งทุกอย่างในจักรวาล ไม่ว่าจะเป็นวัตถุ พลังงาน หรือแม้แต่ข้อมูล จะไม่สามารถเคลื่อนที่เร็วกว่าแสงได้
- การเร่งวัตถุ ให้เข้าใกล้ความเร็วแสง ต้องใช้พลังงานมหาศาล ยิ่งใกล้ความเร็วแสง พลังงานที่ต้องการจะยิ่งมากขึ้นจนไม่มีที่สิ้นสุด
- มวล ของวัตถุจะ เพิ่ม ขึ้นอย่างมหาศาล เมื่อเข้าใกล้ความเร็วแสง ส่งผลต่อโครงสร้างและพฤติกรรมของสสารในแบบที่เราไม่เข้าใจ
- กาลเวลา จะ บิดเบี้ยว ไป เมื่อวัตถุเคลื่อนที่ใกล้ความเร็วแสง ส่งผลต่อลำดับเหตุการณ์ ความเป็นจริง และอาจเกิดปรากฏการณ์ขัดแย้งทางตรรกะ
อย่างไรก็ตาม นักฟิสิกส์บางกลุ่มยังคง ตั้งสมมติฐาน และ ค้นคว้าวิจัย เกี่ยวกับโอกาสการเดินทางเร็วกว่าแสง แนวคิดที่เป็นไปได้ เช่น:
- การเดินทางผ่านรูหนอน อุโมงค์ทฤษฎีที่เชื่อมต่อสองจุดในอวกาศ-กาล ช่วยให้ข้ามระยะทางมหาศาลโดยไม่ต้องเดินทางไกล
- การบิดเบี้ยวอวกาศ-กาล ด้วยพลังงานมหาศาล สร้าง “ทางลัด” ในอวกาศ ช่วยให้วัตถุเคลื่อนที่เร็วกว่าแสงภายในบริเวณจำกัด
- การเดินทางผ่านมิติเพิ่มเติม เอกภพของเราอาจมีมิติมากกว่า 4 มิติ การเดินทางข้ามมิติเหล่านี้อาจช่วยให้หลุดพ้นจากข้อจำกัดความเร็วแสง
แม้การเดินทางเร็วกว่าแสง ในปัจจุบันยังคงเป็นแค่ ความฝัน แต่ความพยายามศึกษาค้นคว้าเหล่านี้ ล้วนผลักดันขอบเขตความรู้ของเรา นำไปสู่การค้นพบทางวิทยาศาสตร์ใหม่ ๆ และเปลี่ยนมุมมองของเราต่อจักรวาล
ยานอวกาศเคลื่อนที่เร็วประมาณเท่าไหร่
ความเร็วของยานอวกาศนั้น ขึ้นอยู่กับ ประเภท ของยานอวกาศ จุดมุ่งหมาย และ ช่วงเวลา ของการเดินทาง
โดยทั่วไป ยานอวกาศสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ๆ ดังนี้:
1. ยานอวกาศวงโคจร:
- ยานอวกาศที่โคจรรอบโลก เช่น ดาวเทียม GPS สื่อสาร มักมีความเร็วอยู่ที่ ประมาณ 27,300 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
- ยานอวกาศที่โคจรรอบดาวเคราะห์อื่น เช่น ยานอวกาศมาร์ส โปรบ มักมีความเร็วที่หลากหลาย ขึ้นอยู่กับวงโคจรและจุดมุ่งหมาย
2. ยานอวกาศระหว่างดาวเคราะห์:
- ยานอวกาศที่เดินทางระหว่างดาวเคราะห์ในระบบสุริยะ เช่น ยานวอยเอจเจอร์ 1 & 2 มักใช้แรงดึงดูดของดาวเคราะห์เพื่อเร่งความเร็ว
- ความเร็วสูงสุดที่เคยบันทึกไว้คือ ยานอวกาศปาร์คเกอร์ โซลาร์ โพรบ ที่ความเร็ว 163 กิโลเมตรต่อวินาที หรือ 585,000 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
3. ยานอวกาศระหว่างดวงดาว:
- ยานอวกาศที่เดินทางออกนอกระบบสุริยะ เช่น ยานวอยเอจเจอร์ 1 & 2
- ความเร็วของยานอวกาศประเภทนี้จะ ค่อยๆ ลดลง เมื่อมันเคลื่อนที่ออกห่างจากแรงดึงดูดของดวงอาทิตย์
- ยานวอยเอจเจอร์ 1 ปัจจุบันมีความเร็ว ประมาณ 62,137 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
ตัวอย่างความเร็วของยานอวกาศบางลำ:
- ยานอวกาศนานาชาติ (ISS): 27,700 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
- ยานอวกาศฮับเบิล: 28,800 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
- ยานอวกาศแชนด์รา: 28,800 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
- ยานอวกาศมาร์ส โปรบ: 20,800 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (ความเร็วสูงสุด)
- ยานอวกาศวอยเอจเจอร์ 1: 62,137 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
- ยานอวกาศปาร์คเกอร์ โซลาร์ โพรบ: 585,000 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (ความเร็วสูงสุด)
บทสรุปการเดินทางเร็วกว่าแสง
การเดินทางเร็วกว่าแสง เป็นแนวคิดที่มนุษย์ใฝ่ฝันมานาน ดึงดูดจินตนาการด้วยโอกาสในการท่องอวกาศอันกว้างใหญ่ ไขความลับของจักรวาล และเชื่อมต่อกับอารยธรรมอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ตามทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไปของ อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ การเดินทางเร็วกว่าแสงนั้น เป็นไปไม่ได้ เพราะขัดต่อกฎพื้นฐานของฟิสิกส์